Proefdieronderzoek speelde een cruciale rol  in medische vooruitgang, zeker bij de ontwikkeling van geneesmiddelen. Ook in de toekomst zullen dierproeven belangrijk blijven in wetenschappelijk onderzoek totdat we beschikken over haalbare, proefdiervrije alternatieven. 

Dierproeven zijn een wettelijke en gereguleerde vereiste om de veiligheid en werkzaamheid te verzekeren bij de ontwikkeling van nieuwe geneesmiddelen. Janssen engageert zich om het aantal proefdieren zo veel mogelijk te beperken. Diverse Europese richtlijnen en nationale wet- en regelgeving stellen dat dierproeven nodig zijn vooraleer bij mensen wordt getest. Deze dierproeven gebeuren onder de strengste omstandigheden en mogen alleen worden uitgevoerd als er geen alternatieven voorhanden zijn.
 

Ethische en experimentele controle

Er zijn strikte wetten en richtlijnen rond de uitvoering en rapportering van dierproeven en rond de behandeling en verzorging van proefdieren betrokken bij wetenschappelijk onderzoek. Janssen leeft deze wetten strikt na en houdt zich aan de hoogste normen wat dierenwelzijn betreft.

Elk wetenschappelijk onderzoek waarbij dieren betrokken zijn, wordt voorgelegd aan een ethische commissie bestaande uit minimaal zeven specialisten met expertise op het gebied van ethiek, alternatieve onderzoeksmethoden,  dierenwelzijn en -gezondheid, wetenschappelijke methodologie, experimenteel ontwerp en statistiek. Bij elk onderzoeksproject gaat de commissie na of er alternatieve methoden voorhanden zijn en zorgt ervoor dat het onderzoek wordt uitgevoerd met het grootste respect voor het welzijn van het dier, in overeenstemming met alle wettelijke en ethische normen. Voor experimenten waarvoor geen proefdiervrije alternatieven beschikbaar zijn, worden de volgende ethische vragen overwogen: Wat kan de wetenschap van dit onderzoeksproject leren en staat het belang van die inzichten in verhouding tot het welzijn van het dier?

De 3 V’s bij Janssen

Janssen hecht veel belang aan het principe van de 3V's: vervanging, vermindering en verfijning.

• Vervanging betekent dat, waar mogelijk, dierproeven vervangen worden door proefdiervrije alternatieven
  
  Dit kan bijvoorbeeld door gebruik te maken van celculturen, 3D-celstructuren, chiptechnologie (bijvoorbeeld organ-on-a-chip), fysisch-chemische methoden, moleculaire biologie of wiskundige modellen. Bij Janssen worden alle ontwikkelde geneesmiddelen en behandelingen eerst in vitro getest, bijvoorbeeld in celculturen, of een andere methode buiten een levend organisme om. Dit stelt ons in staat om een eerste, belangrijke inschatting te maken over de veiligheid en werkzaamheid van onze verbindingen en vermindert het aantal vereiste dierproeven aanzienlijk.

• Vermindering betekent dat het aantal proefdieren betrokken bij een experiment tot een minimum moet worden herleid.
  
  Dit aantal mag nooit kleiner zijn dan het absoluut noodzakelijke aantal dat nodig is om betrouwbare resultaten te bekomen. Al onze dierproeven vereisen input van een biostatisticus om ervoor te zorgen dat het experimenteel ontwerp en het aantal betrokken dieren gepast zijn om de onderzoeksvragen in kwestie te beantwoorden.

• Verfijning verwijst naar het aanpassen van verzorgings- of experimentele procedures om pijn en stress te minimaliseren en het welzijn van de dieren te optimaliseren.
  
  Naast onderzoekers maken ook dierenverzorgers en dierenartsen deel uit van het Janssen-team dat over het welzijn van proefdieren waakt.
  
  Janssen heeft een uitgebreide en holistische aanpak om voor iedere diersoort aangepaste mentale en omgevingsprikkels te bieden, naast sociale huisvesting (samenwonen in groep) om het dierenwelzijn te verbeteren. Dit omvat het belonen van goed gedrag en uitgebreide menselijke interacties zoals spelen, aaien, vachtverzorging, wandelingen in de buitenlucht en toegang tot speelplekken. Bovendien helpt Janssen  een aantal van onze onderzoeksdieren aan een nieuwe thuis via ervaren en goedgekeurde partners.

Op een dag hopen we dat alternatieven en proefdiervrije methodes alle dierproeven kunnen vervangen. Vandaag zijn ze nog steeds nodig om vernieuwende en veilige behandelingen te ontdekken en ontwikkelen voor zowel mensen als dieren.

Voor meer informatie over ons engagement voor dierenwelzijn en de 3V's, zie: J&J Animal Welfare Policy.

Meer transparantie

In november 2019 ondertekende Janssen samen met 21 andere Belgische onderzoekscentra een Transparantie-overeenkomst over Dierproeven in België. Samen zetten we ons in om vaker en proactiever te communiceren over proefdieronderzoek. De overeenkomst bevat vier verbintenissen:

1. Duidelijk zijn over wanneer, hoe en waarom we dieren in onderzoek gebruiken,
2. Onze communicatie met de media en het publiek over proefdieronderzoek, inclusief de implementatie van alternatieve methoden en de vermindering of verfijning van dierproeven verbeteren,
3. Proactief kansen bieden aan het brede publiek om kennis te maken met proefdieronderzoek en de regelgeving die daarop van toepassing is,
4. Jaarlijks over de voortgang rapporteren en onze ervaringen delen.

Bij Janssen beschouwen we deze overeenkomst als een belangrijk engagement in onze communicatie over de dieren betrokken bij onderzoek.

Meer informatie en de volledige tekst van de transparantieovereenkomst vind je hier